Toepers
30-06-2018 Terugblik, Schrijverspunt
De afgelopen maand weer eens met het mes op tafel getoept. Elke donderdagavond was het raak bij Biljartvereniging ons Geluk. Het heeft me geen windeieren gelegd.
“Toepen” is een Brabants kaartspelletje dat een heel klein beetje absoluut niet lijkt op Klaverjassen. De spelregels zijn simpel. Je krijgt vier kaarten gedeeld, degene na de deler trapt af, de eerste kaart op tafel is de troef, en de hoogste (troef)kaart wint de slag. Degene die de laatste slag wint, wint het potje en de rest krijgt een “streepje”, of meer als er “geklopt” is en je "mee bent gegaan". Bij vijftien streepjes (drie hekjes, ja, we turven) ben je af en de laatste die overblijft wint de pot.
Simpel, toch? Niet simpel genoeg voor de vier of vijf leden van de biljartvereniging, die hun wekelijkse biljartavond doorgaans - in kennelijke staat - afsluiten met een paar potjes.
Even voorstellen?
André: niemand weet wat ie precies doet in het dagelijkse leven, want hoewel hij graag en veel praat over z’n werk, is er geen mens te vinden die hem begrijpt. “Gisteren een werk geschouwd, en die knuppels hebben het gepresteerd om een 8-kwadraats LHCL-kabel met DINRA-2073a keur - die blauwe, weet je wel? - (ehm … nee …) met rinselmoffen vast te flatsen op een drie-aderige semiconductieve monostabiele multivibrator! Snapte gij da nou?!”
“Nee, Dré. Dat snapt niemand.”
Timo: ook zijn wegen zijn ondoorgrondelijk. We noemen hem “Broels”, want zijn achternaam is niet uit te spreken en zijn voornaam gewoon raar. Zijn werk bestaat eruit om in een busje te kamperen tot het ophoudt met regenen. Om dan wat witte strepen op wegdekken te kliederen. Geloof ik. Zijn maat Arjan omschrijft het als volgt: “Veur de crisis werkten er twaolfduzend man bij Haaimaans. Nou nog mar vierduzend en da zijn er drieduzend teveul. As lui zijn pijn deej, brak die lamme tak deurmidden af.”
Van oew vrienden motte het hebben.
Alex: wilde nergens voor deugen en is toen maar rij-instructeur geworden. Een beste kerel, maar niet al te snugger. Mijn aanhangerrijbewijs heb ik alleen kunnen behalen door zijn instructies zoveel mogelijk te negeren. Omgekeerde psychologie, maar dan anders. Zijn bakkes is zo groot als z'n hersenpan leeg is. We tolereren zijn aanwezigheid alleen omdat ie de pot spekt en een leuk hondje meeneemt.
Dit drietal is net zo goed in toepen als in biljarten. Ze zijn alle drie abominabel slechte kaarters, met een stuitend gebrek aan inzicht dat de argeloze toeschouwer bijna fysiek pijn doet.
Jan Pellekaan staat op eenzame hoogte: jarenlang de kassa bij het Shell station langs de A27 bediend en nu met pensioen. Bijnaam: de oliesjeik. De sjeik is iemand waarmee je aan de kaarttafel rekening moet houden. Zijn briljante strategie bestaat eruit om werkelijk elke logica in zijn beslissingen te mijden. Als je een chimpansee zijn plaats in laat nemen, zie je geen enkel verschil in speelstijl. Sterker: als hij in plaats van na te denken gewoon blind kaarten op zou gooien, zou hij waarschijnlijk betere resultaten boeken. Zijn grootste wapen is daarom de verrassing. Je kan met geen mogelijkheid beredeneren, of zelfs maar gokken wat voor laatste kaart (de belangrijkste) hij in zijn handen heeft.
Het vermakelijke is dat André, Broels en Alex hem elke week opnieuw, in stijgende wanhoop, het spelletje uit proberen te leggen. Wat mij betreft een staaltje "drie lammen die de kreupele proberen te laten lopen". Maar Jan houdt mij niet voor de gek, hè?
Die probeert ons zand in de ogen te strooien met “slecht spel”. Die drie malloten tuinen er natuurlijk met open ogen in, maar mij houdt hij niet voor de gek. Ik weet dat ie toe gaat slaan, op het moment dat wij denken dat we ‘m doorhebben. En dan wint ie alles. Mijn inschatting is dat ie omstreeks 2050 – bij leven en welzijn – zijn eerste winst gaat pakken.
Kees de Vreugd: ondergetekende en behoeft geen nadere introductie. Fenomenale toepert, schrik der zeven zeeën, matige stukjesschrijvert. Lang verhaal kort: ik ga wekelijks met een uitpuilende portemonnee naar huis. Je zou bijna medelijden met die jongens krijgen. Bijna. Jan bleef trouw zijn potjes verliezen en zal binnenkort zijn huis moeten verhypotheken. Net als André, Broels en Alex, maar die verdienen niet beter.
Ja, ik heb al met al een productief, winstgevend maandje gehad.